‘Neem deze hulp gewoon aan’, schreeuwt alles in mij terwijl ik luister naar een gesprek tussen de praktijkondersteuner-ouderen (POH-O) en een uiterst kwetsbare dame van ver in de tachtig. We zitten met z’n drieën aan een grote tafel in haar woonkamer in Buitenveldert. Overal waar ik kijk, hangen post-its met zelf opgeschreven reminders.
Vlak voor de feestdagen liep ik twee dagen mee met een wijkverpleegkundige en een POH-O. Dit om – als projectleider in de eerstelijn – een beter beeld te krijgen van wat zij doen voor de groeiende groep thuiswonende kwetsbare ouderen in Amsterdam. De meeste van deze ouderen hebben vaak een vorm van zorg en ondersteuning nodig. Niet te vroeg, maar zeker ook niet te laat. Als ik terugblik op deze meeloopdagen, denk ik daarom direct aan de professionele benadering van de praktijkondersteuner tijdens dat gesprek in Buitenveldert. Waar ik deze vrouw zou overladen (en waarschijnlijk afschrikken) met informatie over wat wijkzorg voor haar kan betekenen, richtte de praktijkondersteuner zich in het gesprek eerst op de vertrouwensrelatie en de hoogst noodzakelijke ondersteuning. ‘De rest komt later wel’, zegt ze op de fiets terug tegen me.
Zij heeft een dergelijke situatie natuurlijk vaker meegemaakt. Deze ouderen laten zich, na tientallen jaren van zelfstandigheid, niet zomaar vertellen wat jij denkt dat zij nodig hebben. Hen moet je langzaam zien te verleiden om enige hulp aan te nemen. Zo ook bij deze vrouw uit Buitenveldert. Vertrouwen geven en “verleiden”, zijn twee belangrijke eigenschappen die ik tijdens die dagen bij beide professionals heb gezien. Verder merkte ik ook hoe belangrijk het is dat zij de belangrijke spelers in de wijk op het gebied van zorg en welzijn goed kennen (zoals de ouderenadviseur, de welzijnscoach, de huisarts, de specialist ouderengeneeskunde, etc.), en visa versa, om uiteindelijk de meest optimale en passende zorg en ondersteuning te kunnen bieden.
Dat is hard nodig, want de realiteit is dat deze groep ouderen groeit en een steeds complexere hulpvraag heeft. Door hier nog niet voldoende op te anticiperen, komen er te veel ouderen – herhaaldelijk – op spoedeisende hulpen terecht. Een groot probleem voor de capaciteit in de ziekenhuizen, en verschrikkelijke gebeurtenissen voor de betreffende ouderen en hun omgeving.
Ik heb gezien dat o.a. de POH-ouderen daar in Amsterdam een belangrijke schakel in zijn. Komende drie jaar (tot 2021) wordt de POH-ouderen voor alle Amsterdamse huisartsen gelukkig gefinancierd door Zilveren Kruis.
Een Amsterdamse oudere verleid je namelijk niet in één dag…
Auteur: Sabina Mak (projectleider Beter Oud in Amsterdam, adviseur bij Elaa)
Deze blog is geschreven in december 2016 toen het project Beter Oud in Amsterdam, gericht op het verbeteren van integrale eerstelijns Ouderenzorg in Amsterdam, net was gestart. In 2018 is het project succesvol afgerond en de komende jaren zetten de Amsterdamse huisartsenorganisaties (Alliantie Huisartsen Amsterdam genoemd) zich, met ondersteuning vanuit Elaa, in om de bouwstenen uit het programma Beter Oud in Amsterdam in vrijwel alle Amsterdamse huisartsenpraktijken te implementeren. Onderdeel van het implementatieprogramma is de inzet van de POH-Ouderen. De komende drie jaar ondersteunt Zilveren Kruis de inzet van een POH-Ouderen in alle Amsterdamse huisartsenpraktijken.
Voor deze nieuwe publicatie heeft Sabina haar blog iets aangepast